نقش بنیاد برکت در ارتقای سلامت عمومی

در ابتدای این نشست، سهراب محمدی‌پویا با اشاره به اهمیت همکاری‌های بین‌سازمانی و نقش بنیاد برکت در ارتقای سطح بهداشت و درمان کشور گفت:

«بنیاد برکت با هدف ارتقای سلامت عمومی و کاهش بیماری‌ها در جامعه، برنامه‌های متنوعی را اجرا کرده است.»

او با اشاره به اجرای پروژه‌های غربالگری بیماری‌های شایع به‌ویژه در مناطق کمتر برخوردار افزود:«این برنامه‌ها با هدف بهبود دسترسی مردم به خدمات بهداشتی و افزایش آگاهی عمومی اجرا می‌شود.»

محمدی‌پویا همچنین همکاری با وزارت بهداشت، سازمان‌های دولتی و مردم‌نهاد را از عوامل مهم موفقیت این طرح‌ها دانست و گفت تنها از طریق هم‌افزایی و مشارکت جمعی می‌توان به اهداف سلامت جامعه دست یافت.

وی با بیان آمارهای مثبت اولیه از اجرای این برنامه‌ها، استفاده از فناوری‌های نوین و برگزاری کارگاه‌های آموزشی را اقدامی مؤثر در افزایش آگاهی عمومی دانست گفت:کمبود منابع مالی را از چالش‌های اصلی اجرای این برنامه‌ها عنوان کرد و خواستار حمایت بیشتر نهادها برای ارائه خدمات گسترده‌تر شد.

اهمیت غربالگری در کاهش مرگ‌ومیر ناشی از سرطان

در ادامه، سید محمد جمالیان رئیس کمیته بهداشت مجلس شورای اسلامی گفت: «بنیاد برکت به عنوان یک نهاد تخصصی، قرارگاه ویژه‌ای برای پیشگیری از بیماری‌های مزمن و سرطان‌ها راه‌اندازی کرده است که هدف آن بهبود سلامت در مناطق محروم و شناسایی و درمان به‌موقع سرطان است.»

او غربالگری را ابزاری مؤثر برای شناسایی زودهنگام سرطان‌ها دانست و با اشاره به رشد آمار ابتلا در ایران و جهان، بر نقش آن در کاهش مرگ‌ومیر تأکید کرد.

جمالیان افزایش سن جمعیت، آلودگی هوا و مصرف دخانیات را از عوامل اصلی افزایش سرطان در کشور عنوان کرد.

وی همچنین تفاوت قابل توجه میزان مرگ‌ومیر ناشی از سرطان در کشورهای توسعه‌یافته و درحال‌توسعه را مورد اشاره قرار داد و افزود:«هدف ما کاهش عوارض و مرگ‌ومیر ناشی از سرطان در کشور از طریق توسعه غربالگری و تشخیص زودهنگام است.»

ضرورت مشارکت مردم و نهادها در پیشگیری از سرطان

در بخش دیگری از برنامه، جعفر جندقی مدیر مرکز بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت، با تأکید بر لزوم همکاری بین‌بخشی در برنامه‌های پیشگیری و درمان سرطان گفت:«وزارت بهداشت باید برنامه‌های جامع پیشگیری و درمان را در ابعاد مختلف سلامت مردم تدوین کند و دستگاه‌های اجرایی و نهادهای مردمی باید در کنار آن نقش‌آفرینی کنند.»

او مشارکت مردم در قالب خانواده، محله، محیط‌های آموزشی و کاری و گروه‌های داوطلب را عاملی مؤثر در ارتقای سلامت دانست و افزود:«برای کاهش شکاف‌های موجود، باید تقسیم کار مناسبی میان وزارت بهداشت و گروه‌های داوطلب انجام شود.»

جندقی بر ضرورت توانمندسازی مردم برای خودمراقبتی تأکید کرد و گفت برنامه‌هایی مانند غربالگری، تشخیص زودهنگام، و خدمات حمایتی و تسکینی می‌توانند در کاهش آمار سرطان بسیار مؤثر باشند.

نابرابری در دسترسی به خدمات تشخیص و درمان سرطان

سپس کاظم زنده‌دل معاون پژوهش مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به تأثیر قابل توجه غربالگری در کشورهای پیشرفته گفت:«در بسیاری از این کشورها بین ۷۰ تا ۸۰ درصد مردم از خدمات غربالگری استفاده می‌کنند؛ اما در ایران به طور متوسط تنها ۲۰ درصد از مردم از این خدمات بهره‌مند می‌شوند و در برخی مناطق این رقم کمتر از ۱۰ درصد است.»

وی با تأکید بر ضرورت افزایش پوشش غربالگری، به نابرابری موجود در دسترسی به خدمات تشخیص و درمان در استان‌ها اشاره کرد و افزود:«با وجود اینکه وضعیت ایران نسبت به برخی کشورهای منطقه مطلوب‌تر است، اما با توجه به منابع موجود، انتظار بیشتری از سیستم سلامت وجود دارد.»

او کمبود آگاهی عمومی را از چالش‌های اصلی دانست و گفت:«حدود ۵۰ درصد مردم نمی‌توانند حتی یک علامت سرطان را نام ببرند. بنابراین لازم است سازمان‌های مردم‌نهاد و واحدهای روابط‌عمومی فعال‌تر عمل کنند.»

زنده‌دل در ادامه به برخی علائم مهم سرطان از جمله کاهش وزن بی‌دلیل، وجود توده‌های دردناک، سرفه‌های طولانی‌مدت و خونریزی‌های غیرطبیعی اشاره کرد و بر ضرورت مراجعه سریع مردم در صورت بروز علائم مشکوک تأکید کرد.

او آموزش و آگاهی‌رسانی عمومی را شرط لازم برای کاهش آمار سرطان و افزایش اثربخشی غربالگری دانست و افزود:«تشخیص به‌موقع تأثیر بسزایی در روند درمان و بهبود بیماران دارد.